21 Σεπτεμβρίου 2009

Το σώμα προδίδει τις σκέψεις μας ....



Οι έρευνες δείχνουν ότι περισσότερα μηνύματα στέλνουμε με τις κινήσεις και τη στάση μας, παρά με τις λέξεις

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Καρολίνα Παπακώστα

Μια σφιχτή χειραψία δημιουργεί την αίσθηση φιλικού και εγκάρδιου ανθρώπου. Αν κάποιος έχει τα χέρια του σταυρωμένα μπροστά από τον κορμό του σώματος του, ο συνομιλητής του νομίζει πως νιώθει ότι απειλείται και παίρνει αμυντική στάση. Όταν καλύπτει με το χέρι του το στόμα ή δένει σφιχτά τα χέρια του, πιθανόν να θεωρηθεί ανήσυχος.

Η γλώσσα του σώματος λέει πιο πολλά από τα λόγια υποστηρίζουν οι ειδικοί. Από τις κινήσεις του σώματος, τον τρόπο που στέκεται κανείς στον χώρο, ακόμη και τον τρόπο που χαιρετά κάποιον, μπορεί να μεταδώσει μηνύματα που πιθανόν διστάζει ή δεν επιθυμεί να εκφράσει λεκτικά. Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε πως οι περισσότεροι άνθρωποι σχηματίζουν άποψη για κάποιον που γνωρίζουν για πρώτη φορά πριν μιλήσουν μαζί του.

Σύμφωνα με τον επικοινωνιολόγο κ. Θανάση Παπαμιχαήλ «έρευνες έχουν αποδείξει ότι το 55% των μηνυμάτων που θέλουμε να στείλουμε στους γύρω μας μεταβιβάζεται διαμέσου του προσώπου και της στάσης του σώματος, το 38% από τον τόνο της φωνής μας και μόλις το 7% από τις λέξεις που χρησιμοποιούμε». Προσθέτει δε ότι «η λεγόμενη τέχνη της σιωπηρής επικοινωνίας έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία από αυτή που της αποδίδεται». Και όπως επισημαίνει, η αιτία είναι πως «είναι πολύ πιο σαφής από τον λόγο. Δηλαδή ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα μέσω αυτής να περάσει πολύ περισσότερα μηνύματα και να μεταφέρει τη συναισθηματική του κατάσταση πολύ πιο ξεκάθαρα».

Για την ηθοποιό κ. Ισαβέλλα Κογεβίνα η γλώσσα του σώματος είναι μέρος της δουλειάς της και έχει μάθει να τη χρησιμοποιεί προκειμένου να εκφράσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον χαρακτήρα που υποδύεται. Ωστόσο, όπως επισημαίνει, έχει συλλάβει πολλές φορές τον εαυτό της να στέλνει μέσω αυτής μηνύματα και στις προσωπικές της σχέσεις. «Για παράδειγμα, όταν αισθάνομαι αρνητικά απέναντι στον συνομιλητή μου έχω παρατηρήσει πως φαίνεται στη στάση του σώματος μου. Μπορεί να προσπαθώ να “απομακρυνθώ” από αυτόν με τον τρόπο που κάθομαι στην καρέκλα, γέρνω δηλαδή προς την αντίθετη από αυτόν πλευρά» λέει χαρακτηριστικά.

Οι τεχνικές

Όπως υποστηρίζει ο επικοινωνιολόγος, υπάρχουν τεχνικές προκειμένου να χρησιμοποιεί κανείς στο έπακρο τις δυνατότητες του σώματός του να «μιλήσει». «Και δεν πρόκειται για τεχνικές που είναι χρήσιμες μόνο στους επαγγελματίες της δημόσιας ζωής. Μπορούν να βοηθήσουν στην καθημερινή ανθρώπινη επαφή, τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Μάλιστα η συμβολή τους είναι διπλή. Δίνουν τη δυνατότητα να μεταδώσουμε καλύτερα αυτό που θέλουμε να πούμε και παράλληλα όταν τις γνωρίζουμε και τις αντιλαμβανόμαστε μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα τους συνομιλητές μας».

Μεγάλη σημασία στα μη λεκτικά μηνύματα που στέλνει κανείς στο περιβάλλον του αποδίδει και η ψυχολόγος κ. Μαριέτα Ρήγα- Πεπελάση. Ωστόσο επισημαίνει ότι «όταν τα εξετάζουμε και προσπαθούμε να τα εντοπίσουμε και να τα αποκωδικοποιήσουμε πρέπει πάντα να λαμβάνουμε υπόψη όλους τους παράγοντες που επηρεάζουν το άτομο που έχουμε απέναντί μας εκείνη τη στιγμή και φυσικά να κοιτάμε και το σύνολο των σημάτων του σώματος». Και εξηγεί: «Για παράδειγμα τα σταυρωμένα χέρια μπροστά στον κορμό του σώματος υποδηλώνουν αμυντική στάση, όμως πρακτικά μπορεί να είναι και στάση χαλάρωσης. Με δυο λόγια, δεν υπάρχει μία και μοναδική ερμηνεία για κάθε στάση του σώματος».

Ο κύριος λόγος που οι περισσότεροι ειδικοί υποστηρίζουν πως η γλώσσα του σώματος είναι πιο ξεκάθαρη και ειλικρινής είναι ότι ο άνθρωπος δεν έχει πλήρη έλεγχο πάνω της. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει η κ. Ρήγα- Πεπελάση «όσο πιο κοντά στον εγκέφαλο βρίσκεται η περιοχή του σώματος που στέλνει το μήνυμα τόσο πιο εύκολα ελέγχεται. Για παράδειγμα μπορούμε να χαμογελάμε ενώ είμαστε αγχωμένοι. Όσο όμως απομακρυνόμαστε, τόσο λιγότερο έλεγχο μπορούμε να ασκήσουμε στις σωματικές μας αντιδράσεις. Αν είμαστε λόγου χάρη αγχωμένοι, δεν μπορούμε να ελέγξουμε τα χέρια μας που ιδρώνουν». Υπάρχουν μάλιστα, σύμφωνα με την ψυχολόγο, και ενδοσωματικά σήματα, τα οποία προδίδουν συναισθηματικές καταστάσεις και δεν μπορούν να ελεγχθούν με κανέναν τρόπο, όπως οι χτύποι της καρδιάς και τα γαστρικά υγρά.


ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ

Οι «υπολογισμένες» χειρονομίες μπορεί να διευκολύνουν την επικοινωνία τόσο στην προσωπική όσο και την επαγγελματική ζωή

Δείξε μου πώς κρατάς το κινητό, να σου πω ποιος είσαι...

Η ΒΡΕΤΑΝΙΔΑ φιλόσοφος και συγγραφέας Sadie Ρlant, η οποία δίδασκε για χρόνια στα Πανεπιστήμια του Βirmingham και του Warwick στη Μεγάλη Βρετανία, πραγματοποίησε για λογαριασμό της Μotorola κοινωνιολογική έρευνα για τον αντίκτυπο που έχει η χρήση των κινητών τηλεφώνων στην κοινωνικότητα και την προσωπικότητα των ανθρώπων.

Βάση της μελέτης ήταν η γλώσσα του σώματός και το κύριο συμπέρασμα ήταν πως όσοι τηλεφωνούν σε δημόσιους χώρους υιοθετούν δύο βασικές στάσεις σώματος, οι οποίες αποκαλύπτουν στοιχεία του χαρακτήρα τους: τη στάση «Speakeasy» (ξένοιαστη) και τη «Spacemaker» (αυτός που δημιουργεί τον προσωπικό του χώρο).

Στην πρώτη το άτομο ρίχνει τα χέρια πίσω από το σώμα του και ανασηκώνει τον λαιμό του. Υποδηλώνει ότι κανένα ερέθισμα από τον εξωτερικό κόσμο δεν μπορεί να αποσπάσει την προσοχή του και φανερώνει εξωστρεφή χαρακτήρα.

Στη δεύτερη συνήθως, το κεφάλι γέρνει προς τα κάτω και πλησιάζει στο κινητό και κάποιες φορές και το σώμα ακολουθεί την κλίση του κεφαλιού. Ο στόχος είναι να εμποδίσει οποιοδήποτε εξωτερικό ερέθισμα και φανερώνει εσωστρεφή χαρακτήρα.

από:
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artId=4537158

11 Σεπτεμβρίου 2009

Υπάρχει και «κβαντική αμνησία».....


Υπάρχει και «κβαντική αμνησία» που μας κάνει να ξεχνάμε ότι ο χρόνος κυλά (και) ανάποδα

Η «κβαντική εμπλοκή», το μυστηριώδες φαινόμενο, σύμφωνα με το οποίο, κατά την κβαντομηχανική, δύο πράγματα σε απόσταση μεταξύ τους, μπορούν αυτόματα να αλληλεπιδρούν και να αλλάζουν ταυτόχρονα, ίσως πάει πολύ μακρύτερα - ή μάλλον πολύ πιο κοντά - από ό,τι φανταζόμαστε: στο ίδιο μας το κεφάλι, στη μνήμη και τη συνείδησή μας. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς ενός αμερικανού φυσικού του αμερικανικού πανεπιστημίου ΜΙΤ, όλοι μας βλέπουμε γύρω μας παράξενα πράγματα, όπως σπασμένα τζάμια που ξαφνικά αυτοεπιδιορθώνονται μόνα τους, σπασμένα αυγά που ξανασυναρμολογούνται ή φλιτζάνια καφέ που ξαφνικά ζεσταίνονται μόνα τους - απλώς δεν τα θυμόμαστε!
Ο εξωφρενικός αυτός ισχυρισμός έγινε με κάθε σοβαρότητα από τον φυσικό Λορέντσο Μακόνε και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό φυσικής «Physical Review Letters», σύμφωνα με τον «Γκάρντιαν» και το «New Scientist». Όπως αναφέρει ο επιστήμονας, στην καθημερινότητα όλοι βιώνουμε υποκειμενικά το γνωστό «βέλος του χρόνου», δηλαδή αν ένας καφές κρυώσει ή ένα τζάμι σπάσει, η διαδικασία αυτή δεν μπορεί να αντιστραφεί χρονικά από μόνη της - εκτός κι επέμβουμε εμείς στη συνέχεια.
Τα καθημερινά φαινόμενα υπάγονται στο δεύτερο «νόμο της θερμοδυναμικής», που λέει ότι η «εντροπία», δηλαδή ο βαθμός αταξίας ενός κλειστού συστήματος ποτέ δεν μειώνεται, ούτε προς το μέλλον ούτε προς το παρελθόν. Το μυστήριο του «βέλους του χρόνου» είναι ότι η εντροπία (αταξία) αυξάνει μόνο προς το μέλλον, όπως ακριβώς η θερμότητα κινείται πάντα προς μια κατεύθυνση: από το πιο ζεστό αντικείμενο προς το πιο κρύο και όχι αντίστροφα.
Πιο απλά, όταν ένα τζάμι σπάσει (δηλαδή αυξηθεί η «αταξία» του, άρα και η συνολική εντροπία στο σύμπαν), δεν είναι δυνατό η ζημιά να αποκατασταθεί μόνη της, δηλαδή να μειωθεί η εντροπία (θα πρέπει αργότερα να έρθει ο τζαμάς και να καταβάλει νέα προσπάθεια, δηλαδή νέα ενέργεια, για να το φτιάξει). Αν, πάλι, ένα συμπιεσμένο αέριο διαχυθεί στην ατμόσφαιρα, δεν πρόκειται ξανά μόνο του να συμπιεστεί στο δοχείο όπου βρισκόταν πριν κοκ. Όσο πιο μεγάλη η εντροπία σε ένα σύστημα τόσο λιγότερη πληροφορία περιέχει.
Όμως ο νόμος της εντροπίας είναι ουσιαστικά στατιστικός και αφορά μεγάλους αριθμούς σωματιδίων (που απαρτίζουν το σπασμένο τζάμι, το διαφυγόν αέριο κ.λπ).
Το πρόβλημα -και το μυστήριο- είναι ότι, σύμφωνα με τους φυσικούς, οι νόμοι που κυβερνούν τη συμπεριφορά των μεμονωμένων σωματιδίων δεν υπόκεινται ομοίως στο «βέλος του χρόνου», αλλά αντίθετα επιτρέπουν την αντιστροφή της κατεύθυνσης στον χρόνο. Θεωρητικά, αυτό θα σήμαινε ότι το σπασμένο τζάμι αυτομάτως παύει να είναι σπασμένο!
Σύμφωνα με τον Μακόνε, στην πραγματικότητα τέτοια γεγονότα που μειώνουν την αταξία και την εντροπία (ο καφές ξαναζεσταίνεται μόνος του, το τζάμι αυτοεπιδιορθώνεται αστραπιαία, το αέριο ξαναμπαίνει στο δοχείο κ.λπ.) συμβαίνουν συνεχώς γύρω μας, απλώς δεν μπορούμε να τα δούμε, επειδή η μνήμη του γεγονότος έχει διαγραφεί από τον εγκέφαλό μας «κατ' ανάγκην». Ο Μακόνε τονίζει ότι οι μνήμες σχηματίζονται μεν, αλλά αμέσως διαγράφονται.
Όπως υποστηρίζει (χρησιμοποιώντας μαθηματικούς υπολογισμούς για να υποστηρίξει τη θέση του), όταν βλέπουμε γύρω μας, η μνήμη μας βρίσκεται σε μια «κβαντική εμπλοκή» με το περιβάλλον μας. Ο παρατηρητής (εμείς) που παρατηρεί ένα αντικείμενο και «εμπλέκεται» κβαντικά με αυτό, αυξάνει τις πληροφορίες που εισρέουν στον εγκέφαλό του, την ίδια στιγμή που μικραίνει η πληροφορία (και αυξάνεται η εντροπία) στο υπό παρατήρηση αντικείμενο. Όταν όμως «απεμπλεκόμαστε» από αυτό, αυτομάτως διαγράφεται η μνήμη του παρατηρητή, δηλαδή η δική μας.
Φυσικά, παρά τους θεωρητικούς συλλογισμούς του και τις μαθηματικές εξισώσεις του, ο Μακόνε δεν μπορεί να αποδείξει χειροπιαστά ότι όντως γύρω μας κάθε στιγμή συμβαίνουν τέτοια απίστευτα πράγματα και ότι όντως η φύση σε μεγάλη κλίμακα συμπεριφέρεται κβαντομηχανικά. Αυτό που δείχνει - ή προσπαθεί να δείξει- είναι ότι αν (και μόνο αν) τέτοια πράγματα συμβαίνουν, τότε δεν θα τα θυμόμαστε.
Από την πλευρά του, ο Μακόνε θεωρεί ότι πράγματι η φύση συμπεριφέρεται τόσο στο μικροεπίπεδο όσο και στο μακροεπίπεδο κβαντικά, επειδή τελικά το σύμπαν δεν είναι ενιαίο, αλλά αποτελεί ένα πολύ-σύμπαν αποτελούμενο από πολλά παράλληλα σύμπαντα, ένα για κάθε ξεχωριστή φυσική πραγματικότητα. Σε κάποια από αυτά τα σύμπαντα (που το μυαλό μας «διαγράφει»), τα σπασμένα αυγά και τα σπασμένα τζάμια ξανακολλάνε μόνα τους. Αλλά, δυστυχώς, προς το παρόν τουλάχιστον, ούτε αυτό μπορεί να αποδειχτεί.

http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=33&artId=287896&dt=11/09/2009

08 Σεπτεμβρίου 2009

Μια αρχαία ιστορία.....


Η «Κοκκινοσκουφίτσα» είναι πολύ παλαιότερη από ό,τι θεωρείτο, ενώ υπάρχουν 70 παραλλαγές της σε όλο τον κόσμο





Τα δημοφιλή παραμύθια και οι λαϊκοί μύθοι είναι πολύ πιο παλιοί από ό,τι πίστευαν μέχρι τώρα οι επιστήμονες. Αυτό διαπίστωσε μια νέα βρετανική έρευνα, η οποία εστιάστηκε στη διάσημη «Κοκκινοσκουφίτσα» και ανακάλυψε ότι όχι μόνο υπάρχουν τουλάχιστον 70 παραλλαγές της σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης, αλλά ότι η προέλευσή της ιστορίας, που κάθε παιδάκι έχει ακούσει με δέος το βράδυ στο κρεβάτι του, χάνεται στο βάθος του χρόνου.

Μια νέα μελέτη από ανθρωπολόγους, υπό τον ιρανικής καταγωγής δρα Τζέιμι Τεχράνι του βρετανικού πανεπιστημίου του Ντέραμ, σύμφωνα με τη βρετανική «Τέλεγκραφ», αναζήτησε την καταγωγή των πιο διάσημων παιδικών και λαϊκών ιστοριών, υιοθετώντας νέες τεχνικές που συνήθως χρησιμοποιούν οι βιολόγοι για να κατατάξουν τα διάφορα είδη στο «δέντρο της ζωής» και έτσι να εντοπίσουν τις διαδοχικές φάσεις της εξέλιξης μέχρι έναν κοινό πρόγονο στο απώτατο παρελθόν.

Όπως διαπιστώθηκε, για παράδειγμα, η ευρωπαϊκή εκδοχή της «Κοκκινοσκουφίτσας» μιλά για ένα λύκο που έχει μασκαρευτεί σαν γιαγιά, στην κινεζική μια τίγρη αντικαθιστά το λύκο, ενώ στην ιρανική, όπου δεν είναι νοητό ένα κοριτσάκι να περπατά μόνο του στο δάσος, ο πρωταγωνιστής είναι αγοράκι.

Αντίθετα με την κυρίαρχη άποψη ότι η «Κοκκινοσκουφίτσα» κατάγεται από τη Γαλλία, λίγο πριν ο Τσαρλς Περό παρουσιάσει την πρώτη γραπτή εκδοχή της ιστορίας κατά τον 17ο αιώνα, την οποία στον 19ο αιώνα ξαναέγραψαν οι αδελφοί Γκριμ, η έρευνα του δρα Τεχράνι κατέληξε ότι στην πραγματικότητα διάφορες παραλλαγές της ίδιας ιστορίας μοιράζονται κάποιον κοινό «πρόγονο», που υπήρξε τουλάχιστον πριν 2.600 χρόνια. Συνολικά σε όλο τον κόσμο εντοπίστηκαν 70 παραλλαγές στους πρωταγωνιστές και στο «σενάριο» της «Κοκκινοσκουφίτσας».

Ο άγνωστος κοινός «πρόγονος» εκτιμάται ότι πρέπει να έμοιαζε με μια άλλη ιστορία, το «Λύκο και τα Παιδιά», όπου ο λύκος προσποιείται ότι είναι μια κατσικούλα για να μπορέσει να τρυπώσει σε ένα σπίτι γεμάτο κατσίκες. Οι διάφορες αφρικανικές παραλλαγές της «Κοκκινοσκουφίτσας» θεωρείται ότι προέρχονται από αυτή την συγγενική ιστορία, οι παραλλαγές του Ιράν αποτελούν στενό «συγγενή» της ευρωπαϊκής «Κοκκινοσκουφίτσας», ενώ οι παραλλαγές που συναντώνται στην Ιαπωνία, την Κορέα, την Κίνα και τη Βιρμανία, αποτελούν μια ξεχωριστή ασιατική οικογένεια.

Όπως δήλωσε ο Τεχράνι, «διαχρονικά αυτές οι λαϊκές ιστορίες έχουν αδιόρατα αλλάξει και έχουν εξελιχτεί, προσαρμοζόμενες όπως ένας βιολογικός οργανισμός. Επειδή πολλές καταγράφηκαν πολύ μετά την αρχική δημιουργία τους, έχουν επανεφευρεθεί από εκατοντάδες γενιές. Η μελέτη της εξάπλωσης και των μεταβολών αυτών των ιστοριών μάς μαθαίνει διάφορα πράγματα για την ανθρώπινη ψυχολογία και για το είδος των πραγμάτων που θεωρούμε αξιομνημόνευτα».

Άγνωστο παραμένει με ποιο τρόπο η ιστορία της «Κοκκινοσκουφίτσας» πέρασε από τη μια χώρα στην άλλη, αλλά είναι πιθανό αυτό να συνέβη κατά μήκος των διακρατικών εμπορικών οδών της αρχαιότητας και μέσω της συνεχούς μετακίνησης ανθρώπων από τόπο σε τόπο. Σύμφωνα με μια θεωρία, η εξάπλωση αυτών των ιστοριών είχε και μια άλλη μισο-συνειδητή αιτία: την επιθυμία να περάσουν στις νεότερες γενιές μια σειρά από ιδέες και συμβουλές για καλύτερη επιβίωση, π.χ. για την αντιμετώπιση της βίας και της απάτης.

Η αρχαιότερη ιστορία που βρέθηκε μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τους βρετανούς μελετητές, είναι ένας μύθος του Αισώπου, που χρονολογείται από τον 6ο αι. π.Χ περίπου. Συνεπώς, όπως ανέφεραν, ο κοινός πρόγονος όλων αυτών των παιδικών ιστοριών πρέπει να αναζητηθεί ακόμα πιο πίσω στον χρόνο. «Ψάχνουμε μια πολύ αρχαία ιστορία που εξελίχτηκε με το πέρασμα του χρόνου», ανέφερε ο Τεχράνι, ο οποίος θα παρουσιάσει την έρευνά του στο Βρετανικό Φεστιβάλ Επιστήμης αυτή την εβδομάδα.