"Ψυχικὸς δὲ ἄνθρωπος οὐ δέχεται τὰ τοῦ Πνεύματος τοῦ Θεοῦ· μωρία γὰρ αὐτῷ ἐστι, καὶ οὐ δύναται γνῶναι, ὅτι πνευματικῶς ἀνακρίνεται."
Α' ΠΡΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ Β',14
Η τέχνη είναι μια απο τα είδη δραστηριότητας που διακρίνουν τον άνθρωπο απο τα αλλα έμβια όντα που κατοικούν στον πλανήτη μας. Ας εξετάσουμε έστω μερικα παραδείγματα απο μερικές γλώσσες που εντάσσονται στον " ιουδοχριστιανικό " πολιτισμό :
τέχνη - ελληνικά, " καλλιτεχνία, επάγγελμα ", απο τίκτω, γεννάω, δίνω καινούργια ζωη.
art-απο λατινικό ars-τεχνικές με εννιολογική απόχρωση της ομορφιάς . Με ευρύτερη έννοια - " σύνταξη ".
Kunst- τεχνική ικανότητα, δεξιοί τα .
Искусство (ισκούσστβο)-ρωσική -απο σλαβωνικό скоусъ - εμπειρία, πιο
σπάνια -βάσανο, βασανιστήριο.
Για μένα η τέχνη είναι προσευχή βασισμένη στην αυτογνωσία ενώ το έργο τέχνης είναι μια πετυχημένη προσευχή που έχει καταγράφει πάνω σε υλικό, αποτέλεσμα της οποίας ήταν η συνάντηση ή ο διάλογος με τον Θεό. Έτσι το έργο τέχνης συχνά γίνεται μια κλίμακα η γέφυρα για τον θεατή, συντελείται η συσσώρευση της " προσευχητηκής πείρας " και κατ´ αυτο τον τρόπο η τέχνη αποκτά την πανανθρώπινη σημασία και γίνεται μορφή της κοινής συνείδησης-γενετική μνήμη .
Αν αργότερα ο καλλιτέχνης καταφέρνει να συνάψει έναν διάλογο με τον θεατή, λαμβάνει τεράστιες πληροφορίες για αυτοτελιοποίηση, αποκτώντας τη δυνατότητα να δει τον εαυτό του απο διαφορετικές γονείς.
(αγιογραφία του Μιλτιάδη Γκατζώνη)
Στην ευρωπαϊκή κουλτούρα εώς την εποχή της Αναγέννησης (που έδεσε χειροπόδαρα την δημιουργία με τις χειροπέδες της προοπτικής εώς τα τέλη του 19ου αιώνα ), η τέχνη στην ουσία είναι αναπόσπαστη απο την θρησκεία, είναι Θεοκεντρική, δηλαδή είναι στραμμένη πρώτα και κυρία στον Θεό. Ο καλλιτέχνης που προβάλει ως αγωγός της Θείας Θέλησης, γράφει τα έργα - προσευχές του έθνους του σε μια γλώσσα λίγο - πολύ προσιτή στην πλειοψηφία των συνανθρώπων απο το έθνος του.
Η εποχη της Αναγέννησης, γοητευμένη πριν απ´ολα από την αρχαιοελληνική κλασσική περίοδο, προσπάθησε να την αντιγράψει με τυπικό τρόπο, θυσιάζοντας ( η αγνοώντας ;) την βαθειά αίσθηση της υψηλής πνευματικότητας της αρχαίας θρησκευτικής τέχνης και αρχιτεκτονικής. Στην προοπτική της καινούργιας ανθρωποκεντρικής κοσμοαντίληψης η τέχνη ερμηνεύει ολοένα και περισσότερα την ψυχική ζωή του ανθρώπου, ενώ η πνευματική της πτυχή περνάει σταδιακά στην δεύτερη μοίρα .
Εξαίρεση αποτελεί το στρώμα της Βυζαντινής τέχνης που ήδη απο τον Μεσαίωνα ασχολήθηκε όχι με την αντιγραφή, αλλα με ενός είδους ερμηνεία της αρχαίας κλασσικής τέχνης σε μια καινούργια πλαστική γλώσσα. Αυτο επέτρεψε να διασωθεί η υψηλή πνευματικότητα του έργου τέχνης αλλάζοντας σε πολυ μεγάλο βαθμό τη μορφή του. Δυστυχώς το στρώμα αυτο για πολύ καιρό βρισκόταν στο σκοτάδι του αγνώστου και μόνο στο μεταίχμιο του 19ου και του 20ου αιώνα η ανθρωπότητα άρχισε να ανακαλύπτει εκ νέου αυτη την τέχνη και έναν απο τους κλάδους της - την αρχαία ρωσική αγιογραφία .
Στο τέλος του 20ου αιώνα στην Ευρώπη παρατηρείται ουσιαστικά η παντελής εξαφάνιση των πολιτιστικών αξιών των εθνών. Η τέχνη συνεχίζει να επιτελεί τίμια τον ρόλο της γενετικής μνήμης και καταγράφει τη μετατροπή των εθνών σε μια μάζα απο άτομα με καλα ανεπτυγμένο ψυχισμό και ουσιαστικά ανύπαρκτη πνευματικότητα . Ο ανθρωποκεντρισμός βρίσκεται στον απόγειο του στους περισσότερους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας και ο ψυχικος κόσμος του ανθρωπου λανθασμενα προσλαμβάνεται ως πνευματικός επειδή έχει συντελεστεί μια ιδιόμορφη μετατροπή και ο "ψυχισμός" πήρε θέση της πνευματικότητας .
Ο κάθε καλλιτέχνης μουρμουρίζει την προσευχή του σε μια γλώσσα που είναι κατανοητή μόνο στον ίδιο και το κατα πόσο τα έργα του είναι προσιτά στο κοινό εξαρτάται ολοένα και περισσότερο απο τους ερμηνευτές των έργων. Ο καλλιτέχνης " απαλλάσσεται " απο το στάτους ενός ισότιμου μέλους της κοινωνίας που έχει συγκεκριμένη και χρήσιμη εμπειρία και δεξιότητα και αποκτά την " ταμπέλα" του δημιουργού - ψυχασθενούς: γίνεται αντικείμενο μελέτης για τους ειδικούς , χάνοντας, κατα τον τροπο αυτό, τα υπολείμματα της εμπιστοσύνης εκ μέρους του κοινού .
Αν παλαιότερα μια από της πολλές λειτουργίες της τέχνης ήταν η εξήγηση του λόγου στούς αγράμματους, τώρα το κάθε σοβαρό έργο τέχνης συνοδεύεται τουλάχιστον απο ένα επεξηγηματικό κείμενο που σου δίνει την δυνατότητα να χειριστείς την αντίληψη του θεατή.
Στα έργα σύγχρονης τέχνης μπορει κάνεις να συμπεριλάβει άνετα και την διαφήμιση , και την παρέλαση στην Κόκκινη πλατεία, και την πτήση στο διάστημα, καθόσον και την ίδρυση των στρατοπέδων συγκέντρωσης κτλ.
Σ´αυτή την κατάσταση ο στόχος του σύγχρονου καλλιτέχνη εινα ο καθαρισμός των πλέον πολύτιμων ευρημάτων και ανακαλύψεων της ανθρωποκεντρικής περιόδου απο τα " τσόφλια " και την μετατροπή τους στην πνευματική κλίμακα - " ... Ἰουδαίοις μὲν σκάνδαλον, Ἕλλησι δὲ μωρίαν," .
Α' ΠΡΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ Α',23
Αλεξέϊ Κυρίλλωφ
Αύγουστος 2011
Κέρκυρα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου