Δώδεκα μεγάλες ανακαλύψεις το 2015...

Ένα ζευγάρι αγκαλιασμένο για περίπου 6.000 χρόνια, ένας πολύχρυσος τάφος πολεμιστή, ένα πηγάδι-μαντείο και μαζί άλλα θαυμαστά αντικείμενα ήταν τα πλέον εντυπωσιακά ευρήματα από ανασκαφές που εντοπίστηκαν ή ανακοινώθηκαν κατά το 2015.

Η χρονιά ξεκίνησε τον Φεβρουάριο, με την ανακοίνωση μιας σπάνιας διπλής ταφής ηλικίας περίπου 6.000 ετών στον περιβάλλοντα χώρο του σπηλαίου Αλεπότρυπα, στον Διρό. Παρότι η ανακάλυψη του Γ. Παπαθανασόπουλου και των συνεργατών του είχε γίνει πριν από την είσοδο του 2015, η αδιατάρακτη αυτή ταφή του ζευγαριού της νεολιθικής εποχής (3.800 π.Χ.) αποτέλεσε καλό οιωνό για τη χρονιά. Ας δούμε μερικές από τις σημαντικότερες στιγμές.

1. Περισσότερες πινακίδες με Γραμμική Β γραφή εντοπίστηκαν το καλοκαίρι στην έρευνα του σημαντικότατου νέου μυκηναϊκού ανακτόρου στον Άγιο Βασίλειο στο Ξηροκάμπι Λακωνίας, όπου ανασκάπτει η επίτιμη έφορος αρχαιοτήτων Αδαμαντία Βασιλογάμβρου. Οι πήλινες πινακίδες, που αποτελούσαν μέρος του γραφειοκρατικού συστήματος καταγραφής του ανακτόρου, ψήθηκαν πιθανόν από πυρκαγιά κατά τον 14ο αι. π.Χ. Σύμφωνα με την ανασκαφέα, το μέγαρο είναι παλαιότερο και από της Πύλου, κατά τουλάχιστον έναν αιώνα. Πρόκειται για το μοναδικό ανάκτορο που έχει εντοπισθεί στη Λακωνία με τις πλούσιες μυθολογικές παραδόσεις και για μία «από τις πιο σπουδαίες συστηματικές ανασκαφές στον τομέα της ελληνικής πρωτοϊστορίας» σύμφωνα με το υπουργείο.

2. Είκοσι πανομοιότυπες επιγραφές στο εσωτερικό πηγαδιού που εντόπισε η αρχαιολογική σκαπάνη στον Κεραμεικό συνιστούν επαναλαμβανόμενη επίκληση προς τον θεό Απόλλωνα, τον οποίο καλεί να αποκαλύψει στους πιστούς αληθείς προβλέψεις για τα μελλούμενα, στο πλαίσιο κάποιου τελετουργικού, προφανώς υδρομαντείας συνδεδεμένης με το φρέαρ στο ιερό: «Ελα σε μένα Παιάνα (Απόλλωνα), φέρνοντας τον αληθινό χρησμό». («ΕΛΘΕ ΜΟΙ Ω ΠΑΙΑΝ ΦΕΡΩΝ ΤΟ ΜΑΝΤΕΙΟΝ ΑΛΗΘΕC»). Εκεί ανασκάπτει το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο υπό τη διεύθυνση της Γιούτα Στρότσεκ σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών.

3. Tα ναυαγισμένα πλοία στα Αντικύθηρα ήταν δύο και όχι ένα. Αυτή ήταν η εντυπωσιακότερη φετινή ανακάλυψη από τη δεύτερη ανασκαφική περίοδο που ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο. Μολύβδινα τμήματα άγκυρας, κεραμικά αγγεία μεταφοράς υγρών, ένα τμήμα μουσικού οργάνου και ένα τμήμα παιχνιδιού, μεταλλικά και ξύλινα τμήματα του αρχαίου πλοίου, εντοπίσθηκαν φέτος. Τον ίδιο μήνα εγκαινιάστηκε στη Βασιλεία της Ελβετίας μεγάλη περιοδική έκθεση για τα Αντικύθηρα, από τις πλέον επιτυχημένες του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.

4. Πολύχρυσος, με πλούσια κοσμήματα, όπλα και αντικείμενα, ήταν ο ασύλητος τάφος που βρέθηκε στην Πύλο από ανασκαφείς της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών. Ανήκε σε πολεμιστή, χρονολογείται περίπου το 1500 π. Χ. (Υστεροελλαδική ΙΙ περίοδος) και αποτελεί την πιο εντυπωσιακή περίπτωση επίδειξης προϊστορικού πλούτου σε ταφικά μνημεία της Ηπειρωτικής Ελλάδας που έχει έρθει στο φως τα τελευταία εξήντα πέντε χρόνια. Φαίνεται ότι ανήκε σε επιφανή άνδρα της εποχής. Ο λακκοειδής τάφος, ο ονομαζόμενος «τάφος του πολεμιστή γρύπα» από ανάγλυφο πλακίδιο με γρύπα, εντοπίστηκε από τους Jack L. Davis και Sharon R. Stocker του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι πλησίον του μυκηναϊκού ανακτόρου του Νέστορος. Πολλά από τα αντικείμενα είναι έργα μινωικής τεχνοτροπίας και έτσι αποδεικνύεται ότι η Πύλος είχε έντονα επηρεαστεί από τη μινωική τέχνη γύρω στο 1.500 π.Χ.

5. Τα ίχνη ενός μινωικού ανακτορικού συγκροτήματος του οποίου την ύπαρξη αγνοούσαμε μέχρι σήμερα, εμβαδού περί τα 900 τετραγωνικά μέτρα, ανακαλύπτει η αρχαιολογική σκαπάνη στη θέση Μπούφος, στο Σίσι Κρήτης. Πρόκειται για ανασκαφή της Βελγικής Αρχαιολογικής Σχολής με ομάδα από το Καθολικό Πανεπιστήμιο της Λουβέν Λα Νεβ υπό τη διεύθυνση του Καθηγητή J. Driessen.

6. Η ανασκαφή του Προ - και Παλαιοανακτορικού νεκροταφείου στον Πετρά Σητείας, συνεχίσθηκε από την επίτιμη διευθύντρια Μεταξία Τσιποπούλου. Ερευνήθηκαν εν μέρει δύο νέα Παλαιοανακτορικά (Μεσομινωικά ΙΙ 1900-1800 π.Χ.) ταφικά κτίρια, με 5-7 δωμάτια το καθένα, στα βόρεια του νεκροταφείου, και τμήμα ενός Πρωτομινωικού ΙΙ (2400-2200 π.Χ.) ταφικού κτιρίου στα νότια του νεκροταφείου. Επίσης, συνεχίζεται μεθοδικά η αποκάλυψη του οικισμού.

7. Το αρχαίο Θέατρο Σικυώνας «είναι το εμβληματικότερο μνημείο και μπορεί να συγκριθεί με αυτό της Επιδαύρου σε αρχιτεκτονικό σχέδιο, διαστάσεις, χωρητικότητα, ακουστική, κατασκευή» όπως τονίζει ο ανασκαφέας, έφορος αρχαιοτήτων Κωνσταντίνος Κίσσας. Η κατασκευή του Θεάτρου τοποθετείται περί το 300 π.Χ. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων πραγματοποίησε διερευνητικές ανασκαφικές τομές στοχευμένες σε καίριες θέσεις σε όλη την έκταση του μνημείου. Εκπονούνται τοπογραφική και αρχιτεκτονική αποτύπωση του θεάτρου και διενεργούνται εργασίες συντήρησης. Η Εφορεία Κορίνθου είχε και άλλες «καρποφόρες» έρευνες, στην αρχαία Φενεό κ.α.

8. Είκοσι δύο ναυάγια βρήκαν οι αρχαιολόγοι κοντά στο νησί Φούρνοι της Ικαρίας. Μέσα σε 13 μέρες ερευνών, Έλληνες και Αμερικανοί αρχαιολόγοι εντόπισαν 22 σκαριά. Επικεφαλής ήταν ο Πίτερ Κάμπελ από το Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον και ο Γιώργος Κουτσουφλάκης, από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων. Πρόκειται για ναυάγια της αρχαϊκής περιόδου, της κλασικής, της ελληνιστικής, της ύστερης ρωμαϊκής και της ύστερης μεσαιωνικής περιόδου (από το 700 π.Χ. έως τον 16ο αιώνα).

9. Ένας υπέροχος μαρμάρινος Σιληνός σε φυσικό μέγεθος, που χρονολογείται στην ελληνιστική εποχή (3ος π.Χ. αι.), ήρθε στο φως στην Αρχαία Αγορά της Πέλλας από την ανασκαφική ομάδα του καθηγητή του ΑΠΘ, Ιωάννη Ακαμάτη, στα τέλη Ιουλίου. Το άγαλμα απεικονίζει όρθια ανδρική γενειοφόρο μορφή, που φορά δορά (δέρμα ζώου) και φέρει ενδρομίδες (αρχαία υποδήματα σαν μπότες), ενώ διατηρούνται σποραδικά υπολείμματα χρωμάτων. Πρόκειται για εύρημα μοναδικό για τη συγκεκριμένη θέση, στη βόρεια στοά της Αγοράς, σε χώρο όπου, όπως όλα δείχνουν, είχε λατρευτικό χαρακτήρα. Με βάση τα χαρακτηριστικά του προσώπου του, οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι η μορφή ανήκει στον κόσμο του Διόνυσου και πρόκειται πιθανόν για Σιληνό.

10. Ένας μοναδικός τετραθάλαμος μακεδονικός τάφος των πρώιμων ελληνιστικών χρόνων ήρθε στο φως το περασμένο καλοκαίρι στις παρυφές του οικισμού της Πέλλας, στο ανατολικό νεκροταφείο του αρχαιολογικού χώρου. Η μοναδικότητά του έγκειται στο ότι, εκτός από τον προθάλαμο και τον κυρίως θάλαμο, διαθέτει δύο ακόμη πλευρικούς θαλάμους που ανοίγονται βόρεια και νότια του προθάλαμου, μήκους 2 μέτρων ο καθένας. Στο εσωτερικό του νότιου πλευρικού θαλάμου υπάρχει λίθινο βάθρο, πάνω στο οποίο είχε τοποθετηθεί η κλίνη του νεκρού ή της νεκρής, ενώ εκτιμάται ότι νεκρική κλίνη υπήρχε και στον άλλο θάλαμο, αλλά αφαιρέθηκε κατά τη σύλησή του.

11. Μια εντυπωσιακή οικία των κλασικών χρόνων (5ος-4ος αι. π.Χ.) με πλήθος κινητά ευρήματα, ανάμεσά τους, πολυάριθμα χάλκινα και αργυρά νομίσματα, πήλινα ακροκέραμα, υφαντικά βάρη και ειδώλια, κοσμήματα αλλά και σημαντική ποσότητα κεραμικής και αμφορέων, αποκαλύφθηκε φέτος το καλοκαίρι στη χερσόνησο της Μολυβωτής στη Ροδόπη - που πολλοί την ταυτίζουν με την αρχαία Στρύμη. Στην ίδια ανασκαφή αποκαλύφθηκε πλήθος κινητών ευρημάτων σε ένα από τα δύο πηγάδια που εντοπίστηκαν και καθαρίστηκαν στον εξωτερικό χώρο της οικίας.

12. Ένα αψιδωτό κτίριο, μεγάλων διαστάσεων, που χρονολογείται στη 2η χιλιετία π.Χ., με δύο τεράστια πιθάρια κοντά στην αψίδα του, πρωτοφανές εύρημα για την περιοχή του μακεδονικού Ολύμπου, αποκαλύφθηκε στη θέση Ρέμα Ξυδιάς στον Πλαταμώνα Πιερίας στα τέλη του 2014 και η ανασκαφή ολοκληρώθηκε το 2015. Στην ίδια αρχαιολογική θέση αποκαλύφθηκε νεκροταφείο με 22 κιβωτιόσχημους τάφους Ύστερης Εποχής του Χαλκού, πλούσια κτερισμένους με μυκηναϊκού τύπου και ρυθμού αντικείμενα.

Πηγή: Αγγ. Κώττη, Μ. Ριτζαλέου, Έθνος

Σφυροδρέπανο στη Σοβιετική εποχή,συμβολισμός και προέλευση...

Το σφυροδρέπανο είναι το πασίγνωστο σύμβολο της σοβιετικής εξουσίας. Κάποιοι θεωρούν ότι η προέλευσή του είναι γεμάτη από μυστικά και ανεξήγητα. Μασονία, ινδουισμός, αρχαία άρια και σλαβική μυθολογία, άραγε όλα αυτά περιλαμβάνονται στα δυο σταυρωτά μεταξύ τους εργαλεία;

Η προέλευση του σοβιετικού εμβλήματος είναι ασαφής. Αρχικά είχαν δημιουργηθεί διάφορες εκδοχές εκτός από το σφυροδρέπανο, όπως σφυρί και τσουγκράνα, σφυρί και σκαλιστήρι, σφυρί και άροτρο. Παραδοσιακά το σφυρί στις ευρωπαϊκές χώρες ήταν το σύμβολο των εργατών. Μαζί με το γεωργικό εργαλείο έπρεπε να εικονίζεται και το γνωστό σύνθημα του Λένιν για την ενότητα του προλεταριάτου και τη μοχθούσα αγροτιά. Τον Απρίλιο του 1918 εγκρίθηκε η τελική εκδοχή του εμβλήματος. Δημιουργός της ήταν ο καλλιτέχνης από τη Μόσχα, Γεβγκένι Καμζόλκιν. Το καλοκαίρι του 1918 το 5ο συνέδριο των Σοβιέτ έκανε επίσημα δεκτό αυτό το σύμβολο.

Είναι ενδιαφέρον ότι ο Καμζόλκιν, όχι μόνο δεν ήταν κομμουνιστής, αλλά ήταν ταυτόχρονα και βαθιά θρησκευόμενος άνθρωπος από ευκατάστατη οικογένεια. Πάνω από 10 χρόνια ήταν μέλος του καλλιτεχνικού-μυστικιστικού συλλόγου «Λεονάρντο ντα Βίντσι» και γνώριζε πολύ καλά τη σημασία των συμβόλων. Κατά πρώτο λόγο, το σφυρί και το δρεπάνι συνδέονται με το μασονικό σύμβολο «καλέμι και σφυρί». Τα αντικείμενα αυτά συμβόλιζαν τον με σαφήνεια διαμορφωμένο στόχο (το καλέμι) και τη σίγουρη υλοποίησή του (το σφυρί). Στην ευρωπαϊκή θρησκευτική εμβληματολογία το σφυρί παραπέμπει στην επιθετική ανδρική δύναμη, τόσο στη φυσική (το σφυρί του σιδηρουργού Ήφαιστου στην Ελλάδα), όσο και στη θανατηφόρα. Το κρατούν στα χέρια τους οι θεοί των κεραυνών, όπως ο σλάβος Σβαρόγκ και ο σκανδιναβός Τορ. Στην Κίνα και στην Ινδία αποτελεί σύμβολο της καταστρεπτικής θριαμβευτικής επικράτησης των δυνάμεων του κακού. 

Είναι δύσκολο να πει κανείς ποια έννοια έθετε στο σχέδιό του ο Καμζόλκιν. Εκτελούσε άραγε αποκλειστικά την παραγγελία της απεικόνισης της ένωσης των αγροτών και εργατών, ή εισήγαγε στο συγκεκριμένο σύμβολο τη στάση του απέναντι στην επαναστατική εξουσία, επιλέγοντας τα σύμβολα του θανάτου, του πολέμου και του θριάμβου του κακού;

Ο ρώσος φιλόσοφος, Αλεξέι Λόσεφ, είπε για το έμβλημα: «Είναι ένα σήμα το οποίο κινεί τις λαϊκές μάζες και δεν είναι απλώς ένα σήμα, αλλά μια σχεδιαστική-τεχνική αρχή για τις ανθρώπινες ενέργειες και τη βούληση για την επίτευξη του σκοπού (...) Μπροστά μας έχουμε το σύμβολο της ενότητας των εργατών και αγροτών, το σύμβολο του Σοβιετικού κράτους». 

Ο γνωστός ιστορικός ακαδημαϊκός, Γιούρι Γκοτιέ, έγραψε το 1921 στο ημερολόγιό του: «Εδώ και μερικές ημέρες στη Μόσχα επικρατεί ένταση. Ποια θα είναι η κατάληξη; Η απάντηση περικλείεται στις λέξεις “σφυρί, δρεπάνι”, διαβασμένες ανάποδα!». Στη ρωσική οι λέξεις «σφυρί, δρεπάνι» είναι «mόlot, serp», αν διαβαστούν ανάποδα σχηματίζουν τη λέξη «prestόlom» που σημαίνει «θρόνος». Με αυτό τον τρόπο, σύμφωνα με τον ιστορικό, οι Μοσχοβίτες υπαινίσσονταν τις δικτατορικές μεθόδους των μπολσεβίκων.

Σε διάφορες θρησκείες το δρεπάνι ερμηνεύεται ως θάνατος. Τα δεμάτια και το θέρισμα στον Χριστιανισμό ταυτίζονται με τις ανθρώπινες ψυχές τις οποίες ο Θεριστής, δηλαδή ο Κύριος, μαζεύει μετά το τέλος του κόσμου. Στον Μεσαίωνα ο θάνατος εικονιζόταν συγκεκριμένα με το δρεπάνι. Στην ειδωλολατρία διαφόρων ινδοευρωπαίων και σλάβων υπάρχει η Μάρα ή Μοράνα, η θεά του θανάτου, η οποία παραδοσιακά κρατά στο αριστερό χέρι το δρεπάνι. Στον ινδουισμό η θεά του θανάτου Κάλι, αδελφή της Σίβα, κρατά και αυτή στο αριστερό χέρι δρεπάνι. Είναι ενδιαφέρον ότι στο έμβλημα της επαναστατικής Αυστρίας ο αετός κρατά στο πόδι του -επίσης στο αριστερό- ένα δρεπάνι. Ενώ και στο σοβιετικό έμβλημα, το δρεπάνι βρίσκεται από την ίδια πλευρά.

Τα μυστικά σημάδια στο «Μαύρο τετράγωνο» του Μαλέβιτς

 Ντμίτρι Ρομεντνίκ, Γκεόργκι Μανάγεφ

Ο πίνακας του Καζιμίρ Μαλέβιτς «Μαύρο τετράγωνο», είναι το πιο αναγνωρίσιμο σύμβολο της ρωσικής πρωτοπορίας. Λακωνικό στον μέγιστο βαθμό, όπως το λογότυπο μιας αθλητικής μάρκας, γέννησε αναρίθμητες συζητήσεις, θρύλους και ιστορίες.

Πηγή: Yuri Somov / RIA Novosti

Η πλήρης ονομασία του πίνακα είναι «Μαύρο σουπρεματιστικό τετράγωνο». Ο Μαλέβιτς τον ζωγράφισε το 1915 στο αποκορύφωμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά τον είχε εμπνευστεί νωρίτερα, το 1913. Αρχικά το «Τετράγωνο» δεν περιείχε κάποιο συμβολικό βάρος και ο στόχος του ήταν καθαρά καλλιτεχνικός. Όμως ο πίνακας, όπως συχνά συμβαίνει με τις καλλιτεχνικές δημιουργίες, έγινε αιτία για πολλές ερμηνείες, ακόμη και κρίσεις όπως, «Τι σόι καλλιτέχνης είναι αυτός, που ζωγραφίζει ένα τετράγωνο! Αυτό μπορώ να το κάνω κι εγώ». Στην πραγματικότητα, το «Τετράγωνο» είναι πολύ δύσκολο στην εκτέλεση για να το ζωγραφίσει κανείς, καθώς πρέπει να διαθέτει εξαιρετικές γνώσεις γύρω από τα χρώματα, τη σύνθεση και τις καλλιτεχνικές αναλογίες. 

Ο Σουπρεματισμός ως τεχνοτροπία

Ο Σουπρεματισμός είναι μια τεχνοτροπία της αφηρημένης Τέχνης που δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1910 από τον Μαλέβιτς. Εκφραζόταν με το συνδυασμό επιφανειών γεωμετρικών σχημάτων σε διάφορα χρώματα (κύκλος, τετράγωνο, τρίγωνο, γραμμή), τα οποία σχημάτιζαν ασύμμετρες συνθέσεις. Ο Σουπρεματισμός χρησιμοποιούταν ευρέως στην τεχνική της δημιουργίας αφισών και πλακάτ, στην αρχιτεκτονική, στο σχέδιο και στη σκηνογραφία.

Ας ξεκινήσουμε αναφέροντας ότι δεν πρόκειται για «Τετράγωνο». Καμιά από τις πλευρές του δεν είναι παράλληλη με το πλαίσιο. Ο Μαλέβιτς ζωγράφισε τον πίνακα ανακατεύοντας μπογιές, μεταξύ των οποίων δεν υπήρχε μαύρη. Αν κοιτάξει κανείς προσεκτικά, η μπογιά στο τετράγωνο «έσκασε» από το χρόνο, και δημιουργείται η εντύπωση ότι πάνω στο τετράγωνο τρέχει ένα βουβάλι γυρισμένο προς τα εμάς με το πλάι και ελαφρώς με την πισινή πλευρά.

Υπάρχει ένας θρύλος ότι το «Μαύρο τετράγωνο» του «βγήκε» τυχαία. Επρόκειτο να γίνει μια φουτουριστική έκθεση, για τη διεξαγωγή της οποίας στους πίνακες του Μαλέβιτς και των ομοϊδεατών του είχε παραχωρηθεί μια τεράστια αίθουσα. Αυτοί μαθαίνοντάς το, βάλθηκαν να δημιουργήσουν κάποια έργα για να γεμίσουν το χώρο αλλά ο Μαλέβιτς συνάντησε δυσκολίες με την ολοκλήρωση του πίνακά του και γι’ αυτό πασάλειψε τον καμβά του με μπογιά, με τελικό αποτέλεσμα το τετράγωνο.

Ο ίδιος ο Μαλέβιτς ισχυριζόταν ότι δημιούργησε τον πίνακα ευρισκόμενος σε μια κατάσταση μυστικιστικής έκστασης, υπό την επήρεια της «κοσμικής συνείδησης», και του έδωσε το σχετικό νόημα. Στην έκθεση, το «Μαύρο τετράγωνο» κρεμόταν μετά την είσοδο στη δεξιά γωνία της αίθουσας. Σύμφωνα με τη ρωσική παράδοση, στα σπίτια τοποθετούταν στη γωνιά αυτή το εικονοστάσι. Το νόημα αυτό το συνέλαβε αμέσως ο κριτικός και καλλιτέχνης, Αλεξάντρ Μπενουά, ο οποίος έγραψε: «Αναμφίβολα, αυτή είναι και η εικόνα με την οποία οι κύριοι φουτουριστές θα αντικαταστήσουν εκείνη της Παναγίας».

Άλλα Τετράγωνα

Εκτός από το μαύρο, ο Μαλέβιτς έχει επίσης το «Κόκκινο» και το «Άσπρο» τετράγωνο. Αλλά και «Μαύρα τετράγωνα» ζωγραφίστηκαν επίσης αρκετά. Το δεύτερο τετράγωνο ζωγραφίστηκε το 1923 για τη μπιενάλε της Βενετίας και διέφερε από το πρώτο ως προς το μέγεθος. Το τρίτο ο Μαλέβιτς το δημιούργησε για την έκθεση στην πινακοθήκη Τρετιακόφ το 1929 και θρυλείται ότι το έκανε μετά από παράκληση του διευθυντή της πινακοθήκης, ο οποίος δεν ήθελε να εκθέσει το «ξεφλουδισμένο» πρωτότυπο. Στο δεύτερο και στο τρίτο τετράγωνο δεν υπάρχει πλέον το «σκάσιμο» της μπογιάς στο σχέδιο και κατά πάσα πιθανότητα για να προστατέψει τον πίνακα ο καλλιτέχνης χρησιμοποίησε βερνίκι, το οποίο εμποδίζει την εμφάνιση ρωγμών.

ΡΩΣΙΚΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ

Το 1933 διαπιστώθηκε ότι υπήρξε και τέταρτη εκδοχή του «Μαύρου τετραγώνου». Τον πίνακα αυτό έφερε στο υποκατάστημα μιας Τράπεζας στη Σαμάρα ένας άγνωστος, ως εγγύηση για δάνειο. Ο πίνακας κατέστη ιδιοκτησία της Τράπεζας και, μετά τη χρεωκοπία της, αποτέλεσε το κύριο περιουσιακό στοιχείο στους διακανονισμούς με τους πιστωτές. Προκειμένου ο πίνακας να μην απομακρυνθεί εκτός της Ρωσίας, η κυβέρνηση απαγόρευσε τη διεξαγωγή δημοπρασίας και ο πίνακας πωλήθηκε αντί ενός εκ. δολαρίων στον Ρώσο επιχειρηματία, Βλαντίμιρ Ποτάνιν, ο οποίος τον παρέδωσε στο κρατικό μουσείο Ερμιτάζ.

Ο Μαλέβιτς δεν ήταν σε καμία περίπτωση ο πρώτος που πειραματίστηκε με τα τετράγωνα και το μαύρο χρώμα. Το 1617 ο Αγγλος γιατρός, αστρολόγος και φιλόσοφος, Ρόμπερτ Φλαντ, είχε δημιουργήσει τον πίνακα «Μεγάλο σκότος». Το 1843, επίσης, ο Γάλλος καλλιτέχνης, Μπερτάλ, ζωγράφισε τον σατιρικό πίνακα «Όψη της Λα-Χογκ (νυχτερινή εντύπωση)», όπου τα πάντα είναι σκοτεινά και δεν διακρίνεται τίποτα. Ο μεγάλος Γκουστάβ Ντορέ αποτύπωσε τους «σκοτεινούς αιώνες» της ρωσικής ιστορίας με ένα μαύρο τετράγωνο. Υπήρξε ακόμη η «Νυχτερινή συμπλοκή νέγρων στο υπόγειο» του Πολ Μπίλχολντ, και αυτή πολύ συναφής. Τέλος, πρέπει να αναφερθεί ο Γάλλος δημοσιογράφος και συγγραφέας, Αλφόνς Αλέ, και ο πίνακάς του «Μάχη μεταξύ μαύρων στη σπηλιά μέσα στη βαθιά νύχτα», από το 1893, που απεικόνιζε ένα μαύρο οριζόντιο παραλληλόγραμμο.

Μνημείο πάνω στον καμβά

Τα ρωσικά θεμέλια του σύγχρονου παγκόσμιου πολιτισμού

Η ιστορία του «Μαύρου τετραγώνου» συνεχίστηκε, όπως είναι φυσικό να συμβαίνει με τις σπουδαίες δημιουργίες, ακόμη και μετά το θάνατο του δημιουργού τους. Στην κηδεία του Μαλέβιτς, σύμφωνα με τη διαθήκη του καλλιτέχνη, πραγματοποιήθηκε μια πρωτοβουλία «σουπρεματιστικού τελετουργικού» κατά την οποία το «Μαύρο τετράγωνο» έπαιξε ξανά το ρόλο της εικόνας. Απεικονίστηκε πάνω στο φέρετρο, ενώ μια αντιγραφή του τοποθετήθηκε στη νεκροφόρα.

Στα χρόνια του πολέμου χάθηκε το ακριβές σημείο όπου ετάφη η στάχτη του Μαλέβιτς στα περίχωρα της Μόσχας. Το 1988 μια ομάδα θαυμαστών του τοποθέτησε στην περιοχή της ταφής ένα αναμνηστικό σύμβολο το οποίο ο Μαλέβιτς είχε περιγράψει στη διαθήκη του, έναν λευκό κύβο με την απεικόνιση του τετραγώνου. Στα τέλη της δεκαετίας του 2000, ο τάφος του ανακαλύφθηκε ξανά, αλλά διαπιστώθηκε ότι η γη είχε αγοραστεί από οικοδομική εταιρία και στο σημείο του ενταφιασμού είχε κατασκευαστεί μια κατοικία. Έτσι λοιπόν, το «Μαύρο τετράγωνο» παρέμεινε το σημαντικότερο μνημείο προς τιμήν του δημιουργού του, ο οποίος είχε γράψει ότι «μόνο ο σουπρεματισμός μπορεί να εκφράσει την ουσία των μυστικιστικών αισθήσεων. Αυτός στέκεται εξ ολοκλήρου δίπλα στο θάνατο και τον νικά».

O John Constable και τα χρώματα του...

Ένας από τους στόχους του Κονστάμπλ ήταν να αιχμαλωτίσει στους πίνακές του την αίσθηση της δρόσου την οποία μπορεί κανείς να αισθανθεί, να δει και να μυρίσει στην φύση.

Επέλεγε τα θέματά του με προσοχή, έτσι ώστε να εκφράσει την αγάπη του για την ομορφιά της φύσης και την καλλιέργεια της γης.

Ξεκινούσε τα έργα του με μικρά σκίτσα που έκανε στο ύπαιθρο και βάση αυτών ανέπτυσσε το κυρίως έργο του.

Ο Κονστάμπλ χρησιμοποιούσε τα χρώματα για να αποδώσει την επιθυμητή δροσερή ατμόσφαιρα με διάφορους τρόπους.

Στην αρχή της σταδιοδρομίας του πρόσεχε ώστε να αποδώσει με ακρίβεια τους πράσινους τόνους που παρατηρούσε στην φύση και τους απέδιδε έτσι ακριβώς σε ολόκληρο τον πίνακά του. Τους έδινε ζωντάνια χρησιμοποιώντας μια μεγάλη ποικιλία από διαφορετικές πράσινες αποχρώσεις που τις έπλεκε μεταξύ τους έτσι ώστε το μάτι να διεγείρεται απαλά στη θέασή τους.

Τοποθετούσε ανάμεσά τους και κάποιους τόνους από κόκκινο χρώμα, το συμπληρωματικό του πράσινου, όπως κόκκινα λουλούδια ανάμεσα στη χλόη ή το γιλέκο του αγοριού στον πιο κάτω πίνακα.

Εάν αφαιρεθούν οι κοκκινωποί αυτοί τόνοι η εντύπωση του σπινθηροβόλου πράσινου μειώνεται αισθητά.

Ο Κονστάμπλ δεν γνώριζε (γιατί δεν ήταν γνωστή στην εποχή του) την θεωρία των συμπληρωματικών χρωμάτων, έτσι χρησιμοποιούσε την αντίθεση μεταξύ του πράσινου και του κόκκινου μάλλον ενστικτωδώς παρά θεωρητικά.

Ο Κονστάμπλ δεν χρησιμοποιούσε την τεχνική της απόδοσης της εναέριας εντύπωσης με την χρήση θερμών κόκκινων στο μπροστινό τμήμα του πίνακα και ψυχρών μπλε στο πίσω μέρος, (όπως αναφέραμε στο έργο του Lorraine). Απέρριπτε την τεχνική αυτή σαν αφύσικη, θεωρώντας την ότι δεν αποδίδει την αληθινή φύση.

Σ,Σ.: Ο John Constable, Άγγλος ρομαντικός ζωγράφος, είναι γνωστός για τα τοπία του DedhamVale που ζωγράφιζε, της περιοχής γύρω από το σπίτι του. Ο Μύλος του Φλάτφορντ, που ήταν το κύριο θέμα σε αρκετούς από τους πίνακες του Κονστάμπλ, ήταν ένας νερόμυλος που ανήκε στον πατέρα του ζωγράφου.

 

από:http://xromata.com/?p=6036) 

ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΣ το άρθρο θα επισημάνω επίσης μερικά ακόμα μυστικά του Constable..... 

στα έργα του,ειδικά σε ελαιογραφίες σε ξύλα,συνήθιζε να χρησιμοποιεί την πίσω όψη ως περιοχή μελέτης των χρωμάτων του.Ένα άλλο χαρακτηριστικό ήταν ότι σε αρκετά έργα του που ο ουρανός φαίνεται αρκετά γαλανός,τα δένδρα τα παρουσίαζε σχεδόν τελείως στο σκοτάδι αφού προφανώς το φώς του καθαρού ουρανού τον τύφλωνε και τα έβλεπε μαύρα....και το τελευταίο που θέλω να συμπληρώσω είναι ότι συνήθιζε μέσα στα έργα του να βάζει μικρές πινελιές από κόκκινο και  μπλέ χρώμα.

Όταν μια γυναίκα ερωτεύεται...

7)Φτιάχνει τα μαλλιά της

Αυτό σίγουρα λέει κάτι, αφού μια κοπέλα το πράττει έχοντας αυτοπεποίθηση για τον εαυτό της. Θα το κάνει επίσης για να φαίνεται ωραία μπροστά σου και εσύ να την δείς με άλλο μάτι.

6)Κοιτάει τα χείλη σου

Άμα καμιά φορά δειτε κάποια κοπέλα να σας κοιτάζει και αντιληφθείτε πως εκεί που έχει καρφωμένα τα μάτια της είναι τα χείλια σας, ξέρετε τι πρέπει να κάνετε. Όχι μόνο της αρέσετε, αλλά σίγουρα θέλει να δοκιμάσει το πως φιλάτε!

5)Να μην σταυρώνει τα πόδια

Οι γυναίκες με ανοιγμένα πόδια(μην πάει το μυαλό σας στο σεξ), είναι ανοικτές για σχέσεις και σίγουρα είναι ένα καλό σημάδι όταν το κάνουν. Από την άλλη τα σταυρωμένα πόδια, δείχνουν έναν τοίχο μπροστά σας.

4) Είναι γυρισμένη προς τα εσένα

Εκεί καταλαβαίνεις ότι θέλει να σε απολαύσει και για αυτό αλλάζει την θέση του σώματος της, ώστε να έχει καλύτερη θέα. Ουσιαστικά θέλει να σε απορροφήσει με αυτόν τον τρόπο, όσο καλύτερα γίνεται.

3)Βρίσκει λόγους να είναι κοντά σου

Άμα προσέξετε κάποια κοπέλα σε πάρτι να σας πλησιάζει όλο και πιο πολύ, σημαίνει ότι πιάσατε τζάκποτ. Σίγουρα σας γουστάρει και θέλει να κάνει κάτι μαζί σας. Είναι ακριβώς όπως οι μαγνήτες, που τραβιούνται μεταξύ τους.

2) Σου πιάνει το χέρι

Εκεί που κάθεσαι και μιλάς με το κορίτσι, σου αγγίζει το χέρι. Εκεί θέλει να δείξει ότι είναι οικεία μαζί σου και σίγουρα σε έχει πολύ ψηλά στην υπόληψη της. Είναι ένας τρόπος να σου δείξει τα συναισθήματα της.

1) Χαμογελάει ή γελάει πολύ

Άμα γελάει με το παραμικρό σου αστείο ακόμα και αν αυτό δεν είναι τόσο καλό, σημαίνει ότι πρέπει να υπάρχει ένας λόγος που το κάνει. Είναι πολύ φανερό και θα το καταλάβετε με την μια, ότι η κοπέλα σας γουστάρει σίγουρα.

Ο Μαρκ Ρόθκο και τα χρώματα...

Έχομε ξεκινήσει, εδώ και καιρό,  μια σειρά αναρτήσεων όπου παρακολουθούμε την χρήση των χρωμάτων από τους ζωγράφους, όπως μας την παρουσιάζει το BBC στο άρθρο του Colour inpaintings (το χρώμα στους πίνακες ζωγραφικής), του βιβλίου του The Colour Eye.

Πρόκειται για την ανάλυση της χρήσης των χρωμάτων (και την τεχνοτροπία) 20 γνωστών ζωγράφων από τον Μεσαίωνα έως σήμερα άρρηκτα δεμένους με το ζωγραφικό πνεύμα (και ρεύμα) της εποχής τους, ξεκινώντας από τους παλαιότερους χρονολογικά, φθάνοντας στους κάπως νεότερους.

Για κάθε ζωγράφο και την τεχνική του –η οποία αντικατοπτρίζει το πνεύμα και τη τεχνοτροπία της εποχής του- θα αναφερόμαστε σε ένα γνωστό έργο του.

Για τους ζωγράφους και τα έργα τους στα οποία αναφερθήκαμε σε προηγούμενες αναρτήσεις μπορείτε να ενημερωθείτε πηγαίνοντας στα categories στην ομάδα ΤΕΧΝΗ και ΧΡΩΜΑΤΑ.

Αυτή τη φoρά θα ασχοληθούμε με τον ζωγράφο MarkRothko και τον πίνακά του «118 1961» που βρίσκεται στο Μουσείο Καλών Τεχνών στο Χιούστον του Τέξας.

Ο Ρόθκο ζωγράφιζε πίνακες αφηρημένης τέχνης σε μεγάλη κλίμακα, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από απλά σχήματα και μαλακά περιγράμματα.

Για να τους «δει» κανείς, πρέπει να σταθεί σε κοντινή απόσταση για αρκετό χρονικό διάστημα ώστε να αγνοήσει τις άκρες του πίνακα και να «βρεθεί» βουτηγμένος μέσα στην αίσθηση του χρώματος. Κατ’ αυτόν τον τρόπο το χρώμα θα αρχίσει να ασκεί μια συναισθηματική επίδραση.

Για πολλούς ανθρώπους ένας πίνακας του Ρόθκο «κινείται» όπως η μουσική του Μπετόβεν, με παρόμοιο συναισθηματικό τρόπο.

Κάποιοι από τους πίνακές του έχουν έντονα και χαρούμενα χρώματα. Άλλοι, ειδικά οι τελευταίες δουλειές του, έχουν σκοτεινά χρώματα, αντανακλώντας την κατάθλιψή του που τον οδήγησε στην αυτοκτονία.

Τα έργα του Ρόθκο έχουν την ικανότητα να αντανακλούν τα συναισθήματά του, τα οποία λίγο – πολύ, όλοι μοιραζόμαστε κάποια στιγμή. Κάποτε είπε ότι χρησιμοποιούσε τα χρώματα για να εκφράσει τα βασικά ανθρώπινα συναισθήματα, τραγωδία, έκσταση, χαμό…

Οι άνθρωποι που κλαίνε μπροστά σε πίνακές μου έχουν την ίδια ιερή εμπειρία που είχα όταν τους ζωγράφιζα. Εάν μετακινηθείτε έξω από τον χρωματικό συσχετισμό, τότε χάνετε το νόημα.

 

(από:http://xromata.com/?p=7287)

Η ανακάλυψη του σπηλαίου στο Chauvet της Γαλλίας!

«Πριν την ανακάλυψη του σπηλαίου Chauvet, πιστεύαμε ότι υπήρχε μία εξέλιξη της τέχνης, από τις απαρχές έως σήμερα. Αυτό το σπήλαιο αποτελεί τη σαφή απόδειξη για το αντίθετο…
Όλα ήταν εδώ, από την αρχή…»

Το Σάββατο, 25 Απριλίου, ένα ακριβές αντίγραφο του σπηλαίου Grotte Chauvet, το οποίο «διακοσμείται» από τα παλιότερα δείγματα τοιχογραφιών στον κόσμο, άνοιξε τις πόρτες του για το κοινό. Σε απόσταση μόλις λίγων χιλιομέτρων από το πραγματικό σπήλαιο στα νότια της Γαλλίας στην περιοχή Αρντές(Ardèche), οι εμπνευστές του έργου ευελπιστούν  να μας προσφέρουν μια όσο το δυνατόν πιστή εικόνα του πραγματικού φυσικού χώρου.
Αυτός ο εξαιρετικής σημασίας ιστορικός θησαυρός, αποκαλύφτηκε το Δεκέμβριο του 1994 από μία ομάδα ερασιτεχνών σπηλαιολόγων (Jean-Marie Chauvet, Éliette Brunel και Christian Hillaire). Οι τοιχογραφίες που έφεραν στο φως όταν ερεύνησαν το σπήλαιο, απεικονίζουν 425 φιγούρες ζώων από 14 διαφορετικά είδη (αρκούδες σπηλαίων, τριχωτοί ρινόκεροι, αιλουροειδή, πάνθηρες, κουκουβάγιες…). Δημιουργίες που έχουν ηλικία 36.000 ετών, γεγονός που καθιστά τις τοιχογραφές αυτές τις παλιότερες στον κόσμο.
Σημαντική είναι η συμβολή των σύγχρονων καλλιτεχνών οι οποίοι κλήθηκαν να επιμεληθούν τα πιστά αντίγραφα των προϊστορικών σχεδίων του Chauvet. Τα σχέδια αυτά τοποθετήθηκαν στο σπήλαιο – αντίγραφο.
Ο Alain Dalis και ο Gilles Tosello είναι δύο από τους εικαστικούς που ανέλαβαν αυτήν «την ευθύνη» να ξαναδημιουργήσουν τις αρχέτυπες ζωγραφιές του σπηλαίου. Η μαρτυρία τους μετά από αυτήν τη μοναδική καλλιτεχνική πρόκληση είναι εξαιρετικά σημαντική, αφού για την επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσματος κλήθηκαν να μπουν στη θέση των πραγματικών δημιουργών και να δημιουργήσουν με τα ίδια μέσα….γυρνώντας 36.000 χρόνια πίσω!
Το σημαντικό αυτό καλλιτεχνικό επίτευγμα παρουσίασε στην έκδοση του CNRS (Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας Γαλλίας) η  Laure Cailloce. 

Σκηνή με άλογα

Δημιουργός ο Gilles Tosello, εικαστικός και ειδικός σε θέματα προϊστορίας

«Αυτό το έργο με πλάτος 2,5 μέτρα, είναι απόσπασμα μιας τοιχογραφίας που απαριθμεί περίπου πενήντα ζώα. Υλοποιήθηκε με ξυλάνθρακα από μία μεγάλη κυκλική κίνηση, της οποίας γνωρίζουμε τη χρονική σειρά χάρη στην τοποθέτηση των γραμμών. Οι προϊστορικοί καλλιτέχνες ξεκίνησαν από τους ρινόκερους κάτω δεξιά, ύστερα σχεδίασαν τους βούβαλους και τέλος τα άλογα. Η σύνθεση ήταν προσχεδιασμένη: η γραμμή της κοιλιάς του τελευταίου αλόγου χαμηλά, διακόπτεται ακριβώς από το κέρατο του ρινόκερου, γεγονός που δείχνει ότι η τοποθέτηση του αλόγου δεν είναι καθόλου τυχαία: προοριζόταν για το κέντρο της σκηνής. Το στήριγμα είχε προετοιμαστεί από πριν: το στρώμα του καφέ πηλού που καλύπτει τα ασβεστολιθικά πετρώματα του σπηλαίου είχε ξυστεί. Ωστόσο, σε συγκεκριμένα σημεία, υπολείμματα πηλού έμειναν ανέπαφα: ανακατεμένα με τον άνθρακα (κάρβουνο) δίνουν διαφορετικές αποχρώσεις προς το καφέ ή το πράσινο… Έτσι έχουμε μπροστά μας μια πραγματική συμπεριφορά καλλιτέχνη: αυτοί οι άνθρωποι εκμεταλλεύονται τα εμπόδια και τα χρησιμοποιούν προς όφελός τους.
Για να αναπαράγω αυτή τη σκηνή, στράφηκα στις τεχνικές της εποχής. Σχεδίασα τα ζώα ακριβώς με την ίδια σειρά, με το ίδιο υλικό: ξυλάνθρακα από δασικό πεύκο το οποίο έφτιαξα ο ίδιος καίγοντας κλαδιά. Χάραξα τις γραμμές με το κάρβουνο, μετά τις πίεσα με το δάχτυλο για να αποδώσω όγκο και γκρίζο χρώμα όπως έκαναν οι άνθρωποι της εποχής. Για τις εκφραστικές λεπτομέρειες όπως τα μάτια ή τα αυτιά, οι καλλιτέχνες έξυναν ελαφρώς το κάρβουνο με ένα πυριτόλιθο ώστε να ξεπροβάλει το άσπρο χρώμα από τον ασβεστολιθικό τοίχωμα του σπηλαίου.
Χρειάστηκε κι εγώ ο ίδιος να προσαρμοστώ και να χρησιμοποιήσω μεταλλικά εργαλεία αφού η ρητίνη που χρησιμοποιείται για τη σκηνή στο αντίγραφο είναι πολύ πιο σκληρή από το τοίχωμα του σπηλαίου. Θέλοντας να μείνω όσο το δυνατόν πιο κοντά στο αυθεντικό έργο, ξεπατίκωσα με όση μεγαλύτερη ακρίβεια γινόταν τι εικόνες που ήθελα να αναπαράγω στο τοίχωμα με τη βοήθεια βίντεοπροβολής. Αλλά αργότερα δούλεψα με πιο ελεύθερο τρόπο, συμβουλευόμενος φωτογραφίες από το πραγματικό σπήλαιο, ώστε να βρω την ενέργεια της κίνησης…Ο σκοπός της αναπαραγωγής δεν ήταν ένα «σχολικό» αντίγραφο, αλλά έπρεπε να ξαναβρώ το συναίσθημα που εκπέμπει το πραγματικό έργο.

Η σκηνή με τα λιοντάρια

Δημιουργός Gilles Tosello 

Αυτή η σκηνή, απόσπασμα από την μεγάλη τοιχογραφία με τα λιοντάρια, η οποία βρίσκεται στο βάθος του σπηλαίου, απεικονίζει τον πιο αμφισβητήσιμο κυνηγό της Προϊστορίας. Οι καλλιτέχνες επικεντρώνονται στο βλέμμα και στα κεφάλια των λιονταριών στα οποία έδωσαν ανθρωπομορφικό προφίλ, ώστε να μπορούμε να πούμε ότι επρόκειτο για την αναπαράσταση αυτών των ιδίων κάτω από τα χαρακτηριστικά των ζώων… Ενώ η σκηνή διαβάζεται από δεξιά προς αριστερά∙ σύμφωνα με την τοποθέτηση των γραμμών γνωρίζουμε  ότι οι καλλιτέχνες σχεδίασαν από αριστερά προς τα δεξιά, αρχίζοντας από τους βίσονες, κάτι που ενισχύει την άποψη ότι πρόκειται περί σύνθεσης. Τα λιοντάρια φτάνουν από τα δεξιά και ακολουθούν τους βίσονες που μοιάζουν να δραπετεύουν προς τα εμάς που κοιτάμε τη σκηνή. Είναι ένα οπτικό τρίγωνο, ένας εκλεπτυσμένος τρόπος να συμπεριλάβουν το θεατή ή τον καλλιτέχνη στη σκηνή.
Όλη η πολυπλοκότητα της αναπαραγωγής βρίσκεται στο βλέμμα των λιονταριών. Η ένταση και η κατεύθυνση κάθε βλέμματος βασίζεται αποκλειστικά στην ισορροπία μαύρου/άσπρου. Χρειάστηκε να κάνω πολλές ρυθμίσεις και παρεμβάσεις  μέχρι να αποδώσω την πρόθεση των καλλιτεχνών οι οποίοι χάραξαν αυτά τα χαρακτηριστικά με απόλυτα αυθόρμητο τρόπο! Για μένα δεν υπάρχει αμφιβολία: αυτά τα σχέδια έγιναν με μια κίνηση από ανθρώπους που ξέρουν πού πάνε και η αλληλουχία των κινήσεων γίνεται γρήγορα και επαγγελματικά. Πρέπει να είχαν δουλέψει πολύ, να είχαν εξασκηθεί πολύ για να έχουν μια τέτοια ικανότητα στην ανάταση του χεριού.
Πόσοι μπορεί να δούλεψαν για την τοιχογραφία με τα λιοντάρια ή αυτή με τα άλογα; Θα έλεγα όχι πολύ, δύο, ίσως και τρεις∙ δεν θα γινόταν μόνο ένας. Υπάρχει μία ενότητα ύφους αλλά και κοινές λεπτομέρειες σε συγκεκριμένα ζώα ή σκηνές, ο τρόπος σχεδίασης ενός ματιού, μιας γωνίας ενός μάγουλου, ένα σαγόνι… προδίδουν την παρουσία του ίδιου ατόμου σε διαφορετικά σημεία.

Οι τρεις λέαινες

Δημιουργός ο Alain Dalis, εικαστικός

«Το σπήλαιο Chauvet ήταν καταφύγιο αρκούδων πριν και μετά το πέρασμα των προϊστορικών ανθρώπων. Ακολουθούσαν τα τοιχώματα για να οδηγηθούν στο σκοτάδι τα οποία και ουρούσαν. Αυτό φαίνεται σε αυτή τη σκηνή της οποίας το κάτω μέρος είναι σαν στιλβωμένο με πολλές μικρές τρύπες. Το να αναπαράγω ακόμη κι αυτές τις λεπτομέρειες ήταν ακόμη μια πρόκληση! Για να σχεδιάσω αυτή τη σκηνή η οποία απεικονίζει τρεις λέαινες-δύο μαύρες και μία της οποίας ξεχωρίζουμε μόνο τη κόκκινη γραμμή της ράχης- χρησιμοποίησα κάρβουνο από δασικό πεύκο που έφτιαξα μόνος μου και οξείδιο του σιδήρου. Φαίνεται εδώ πώς οι προϊστορικοί καλλιτέχνες εκμεταλλεύτηκαν τα ανάγλυφα σημεία του τοιχώματος, χρησιμοποιώντας οικειοθελώς ένα κοίλωμα του βράχου για να απεικονίσουν το ισχίο της λέαινας. Υπάρχει μία τάση στην καμπύλη της ράχης των αιλουροειδών…τα αισθανόμαστε έτοιμα νααναπηδήσουν! Για τη χάραξη μιας συνεχής γραμμής σε αυτή τη σκηνή με 2,5 μέτρα μήκος  χρειάζεται να κάνεις τουλάχιστον τρία βήματα- αυτό μαρτυρά μια απίστευτη ικανότητα αυτών των ανθρώπων. Για μένα αυτή η σκηνή με τις λέαινες είναι ένα από τα σημαντικότερα αριστουργήματα του σπηλαίου. Είναι πολύ σύγχρονο και εκλεπτυσμένο: μία κίνηση και όλα έχουν ειπωθεί! Θα μπορούμε να το συγκρίνουμε με την κίνηση του Matisse. Ή έχουμε να κάνουμε με έναν Μιχαήλ Άγγελο ή με ανθρώπους που δούλεψαν πολύ μέχρι να μπορούν να αποδίδουν με τέτοιο τρόπο…
Γνωρίζω καλά το σπήλαιο Lascaux έχοντας συμμετάσχει στην αποκατάσταση του Lascaux 2, πριν από λίγα χρόνια. Ανάμεσα στις τοιχογραφίες του Chauvet (36.000 έτη) και τις ζωγραφιές του Lascaux (18.000 έτη), διαπιστώνουμε μία πραγματική εξέλιξη. Στο σπήλαιο Lascaux οι χρωστικές ουσίες είχαν εμφυσηθεί, είχαν το χρόνο για να δημιουργήσουν σαφή σχέδια. Στο Chevaux οι καλλιτέχνες δούλευαν με το κάρβουνο, απευθείας πάνω στο βράχο, με μία πολύ δυναμική κίνηση. Αισθανόμαστε επίσης πως και η σχέση με τη φύση είναι διαφορετική, Στο Lascaux, τα ζώα είναι στιλιζαρισμένα, ενίοτε και σαν logo, υπάρχει μία απόσταση μεταξύ του ανθρώπου και της φύσης. Στο Chauvet μαντεύουμε μια λεπτή παρατήρηση του άγριου ζώου- στις κινήσεις και το βλέμμα- που αναδεικνύει ότι αυτοί οι άνθρωποι ήταν πολύ κοντά στη φύση και έβλεπαν αυτά τα ζώα σχεδόν σαν ένα κομμάτι της ζωής τους».

Η σκηνή με το χαραγμένο άλογο

Δημιουργός Alain Dalis

«Μία από τις ιδιαιτερότητες του σπήλαιου Chauvet, είναι ότι το τοίχωμα είναι μαλακό, κυρίως στα σημεία όπου ο ασβέστης είναι καλυμμένος με ένα στρώμα πηλού. Αρκεί να πιέσουμε ελαφρώς για να εμφανιστεί το άσπρο χρώμα. Εδώ οι χαράξεις πραγματοποιήθηκαν ή απευθείας με το δάχτυλο-όπως στην περίπτωση της κοιλιάς, της ουράς, του ρύγχους του αλόγου που απεικονίζεται στη σκηνή- ή με τη βοήθεια εργαλείων όπως ένα ραβδί ή ένα σπασμένο κόκαλο. Τρίβοντας τον πηλό, με το δάχτυλο ή με κάποιο εργαλείο έπεσαν δεξιά αριστερά ψήγματα της ύλης που έμειναν εκεί ανέγγιχτα για 36.000 χρόνια…
Για να αναδημιουργήσουμε αυτούς τους σωρούς της ύλης και αυτήν την εντύπωση φρεσκάδας, χρησιμοποίησα μια ρητίνη πολύ εύκαμπτη που στεγνώνει μέσα σε λίγες μέρες. Στην κοιλιά του αλόγου, παρατηρούμε πέντε παράλληλες γραμμές : ο καλλιτέχνης μιμείται προφανώς τις νυχιές της αρκούδας που βρίσκουμε σχεδόν παντού μέσα στο σπήλαιο.
Πριν την ανακάλυψη του σπηλαίου Chauvet, πιστεύαμε ότι υπήρχε μία εξέλιξη της τέχνης, από τις απαρχές έως σήμερα. Αυτό το σπήλαιο αποτελεί τη σαφή απόδειξη για το αντίθετο. Όλα ήταν εδώ, από την αρχή: η χρήση της γραμμής, με λιγότερη ή περισσότερη πίεση, οι τεχνικές της προοπτικής, η ρεαλιστική ή μη απεικόνιση…Εάν δημιουργούσαμε αφηρημένα σχήματα πριν από 36.000 χρόνια, είμαστε μπροστά από ένα πραγματικό έργο τέχνης, μ’ένα πολύ σύγχρονο ύφος.

πηγή:(http://www.art22.gr/%CF%83%CF%80%CE%AE%CE%BB%CE%B1%CE%B9%CE%BF-chauvet-36-000-%CF%80%CF%81%CE%B9%CE%BD-%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CF%8D%CF%80%CF%84%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%82-%CF%84%CE%B9%CF%82-%CE%B1/)